Zagadnienia do dyskusji w grupach:
1. Które działania z wymienionych poniżej są Państwa zdaniem najistotniejsze dla poprawy stanu ekologicznego wód na obszarze pilotowym? Proszę wybrać tylko działania, które Państwa zdaniem są realne.
2. Kto powinien być odpowiedzialny za realizację wskazanych działań? Jakie są możliwe źródła finansowania wskazanych działań?
3. Jakie zakazy i nakazy Państwa zdaniem są wskazane do wprowadzenia w celu poprawy stanu wód? Proszę wskazać jedynie propozycje realne i skuteczne.
Działania służące poprawie stawu wód w zlewni pilotowej projektu MOMENT, wskazane na spotkaniu w Kadynach we wrześniu 2010r.:
1. Podłączenie gminy Milejewo do oczyszczalni ścieków w Elblągu.
2. Ewidencja i kontrola szczelności i częstotliwości opróżniania zbiorników bezodpływowych na ścieki w porównaniu do ilości pobranej wody.
3. Ewidencja i kontrola funkcjonowania małych, przydomowych oczyszczalni ścieków.
4. Odgórne określenie rodzaju przydomowej oczyszczalni ścieków na podstawie warunków lokalnych panujących w gminie (studium, warunki zabudowy).
5. Zakaz lokalizacji przydomowych oczyszczalni: wzdłuż cieków, jezior, w pobliżu ujęć wód (konieczność lokalnych badań).
6. System dopłat do rozwiązań indywidualnych w zakresie małych oczyszczalni ścieków.
7. Obowiązek podłączenia do kanalizacji po jej wybudowaniu.
8. Składowanie obornika w bezpiecznej odległości od wód.
9. Podnoszenie świadomości ekologicznej w lokalnych społecznościach poprzez działania medialne gmin i starostw; podnoszenie świadomości rolników.
10. Ograniczenie wylesienia.
Działania organizacyjne/pomocnicze:
- inwentaryzacja gospodarstw zanieczyszczających,
- inwentaryzacja przydomowych oczyszczalni,
- analiza gospodarki wodno – ściekowej w poszczególnych gminach (zestawienie ilości pobranej do odprowadzanych ścieków),
- weryfikacja informacji o zagrożeniach powodziowych i alternatywnych sposobach ochrony przed powodzią.
Kryteria:
- skuteczność działań/ zakazów/nakazów
- realność działań/ zakazów/nakazów
- koszty działań/ zakazów/nakazów
Członkowie każdej z grup mieli za zadanie uporządkować działania z listy pod względem ważności, określić dla nich instytucję odpowiedzialną oraz stworzyć listę zakazów i nakazów jakie należałoby wprowadzić w celu poprawy stanu wód. Następnie każda grupa zaprezentowała swoje wyniki.
Grupa I
Część warsztatową w grupie nr I prowadziły Pani Marzena Sobczak i Pani Małgorzata Wadecka. W pracach grupy wzięli udział przedstawiciele:
· Urzędu Gminy Elbląg
· Nadleśnictwa Elbląg
· Wodociągów Miejskich w Braniewie
· PSSE w Braniewie
· Urzędu Miasta i Gminy Młynary
· Urzędu Miasta i Gminy Frombork
· ŻZMiUW Oddział w Braniewie
· IMGW Gdynia
Grupa kolejno omówiła zagadnienia do dyskusji biorąc pod uwagę działania z listy.
Ad.1)
Grupa jednogłośnie jako najważniejsze z działań wskazała działanie nr 1, na drugim miejscu znalazło się działanie nr 9. Z wybraniem kolejnego był problem, gdyż głosy były podzielone. Rozpoczęła się dyskusja na temat sposobów odprowadzania i oczyszczania ścieków z zabudowy rozproszonej, wyższością przydomowych oczyszczalni ścieków nad szczelnymi zbiornikami na ścieki i na odwrót, a także wywiązywania się gmin z obowiązku ewidencjonowania szamb i kontroli wywozu zanieczyszczeń. Grupa stwierdziła jednomyślnie, że w przypadku osiedli domków jednorodzinnych nie mających podłączenia do kanalizacji zbiorczej, najlepszym rozwiązaniem jest łączenie ich w jedne system oczyszczania ścieków zamiast budowanie przydomowych oczyszczali ścieków przy każdym domu z osobna. Analizując działania z listy grupa stwierdziła, że działania nr 2 – 6 dotyczą różnych aspektów tego samego problemu i należy połączyć je w jeden punkt, który na roboczo sformułowano jako: „Zwiększenie nadzoru nad budową i eksploatacją systemów indywidualnego oczyszczania i odprowadzania ścieków na terenach o zabudowie rozproszonej”. Działanie nr 8 postanowiono sformułować jako: Składanie obornika w sposób ograniczający spływ zanieczyszczeń do wód. Odnośnie działania nr 10 Pan z Nadleśnictwa Elbląg stwierdził, że wylesienie nie ma miejsca, ponieważ procent obszarów leśnych w Polsce w ciągu ostatnich lat się powiększył, jedyny problem stanowi wylesianie stref ekotonowych , czyli lasów przyległych, np. do gruntów ornych.
Ad.2)
Jako podmiot odpowiedzialnym za realizację i ponoszenie kosztów działania nr 1 grupa wskazała gminę Milejewo. Odpowiedzialnymi za realizację działania nr 9 grupa wskazała szereg instytucji, tj. inspekcja sanitarna, wszelkie instytucje związane z ochroną środowiska, placówki oświatowe, media oraz organizacje pozarządowe. Przedstawiono pomysł ubiegania się organizacji pozarządowych związanych z ochroną środowiska o środki z funduszy gminnych na organizację pikników i festynów promujących ekologię. Za realizację działań ujętych we wspólny punk nr 3 grupa wskazała gminy, natomiast koszty powinni ponosić inwestorzy obiektów.
Ad.3)
Względem tego zagadnienia grup ustaliła:
1. Brak jest uzasadnienia dla wprowadzania nowych zakazów i nakazów, zamiast tego należy egzekwować istniejące zapisy prawa.
2. Zmiana ustawy Prawo wodne w zakresie obowiązku podłączenia do nowo wybudowanej kanalizacji dla wszystkich objętych jej zasięgiem.
Grupa II
Część warsztatową w grupie nr II prowadziła Pani Magdalena Kinga Skuza.
W pracach grupy wzięli udział przedstawiciele:
· Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Elblągu
· Urząd Gminy w Godkowie
· Urząd Gminy Milejewo
· WIOŚ Delegatura Elbląg
· Zakład usług Komunalnych w Godkowie
· Nadleśnictwo Młynary
· RDOŚ Elbląg
Ad.1)
Grupa jednogłośnie jako najważniejsze z działań wskazała działanie nr 1. Na drugim miejscu znalazło się działanie nr 2, zaś na trzecim – 9.
Duża część gminy Milejewo nie jest skanalizowana, w tym sama miejscowość Milejewo, dlatego też konieczność rozwiązania tam gospodarki ściekami jest bezdyskusyjna. Drugie w hierarchii ważności działanie dotyczy ewidencji i kontroli szczelności i częstotliwości opróżniania zbiorników bezodpływowych na ścieki, zaś trzeci – edukacji i podnoszenia świadomości ekologicznej.
Ad.2)
Jako podmiot odpowiedzialnym za realizację i ponoszenie kosztów działania nr 1 grupa wskazała gminę Milejewo, jednak uznała, iż niezbędna jest tutaj pomoc i wsparcie na szczeblu krajowym, ze względu na trudności w pozyskiwaniu środków finansowych przez małe gminy.
Za realizację działania nr 2 również, zdaniem grupy, powinny być odpowiedzialne gminy.
Odpowiedzialnymi za realizację działania nr 9 grupa wskazała szereg podmiotów, w tym: placówki oświatowe, jednostki samorządu terytorialnego, ośrodki doradztwa rolniczego, instytuty badawcze, duże podmioty gospodarcze mające wpływ na środowisko.,
Ad.3)
Grupa zaproponowała wprowadzenie następujących zakazów/nakazów:
1. Obowiązek podłączenia do kanalizacji, jeżeli istnieje.
2. Nakaz segregacji odpadów.
3. Nakaz opracowania planu szkoleń nt. ekologii i ochrony środowiska przez jednostki samorządu terytorialnego.
Prezentacje do pobrania: